Nedir Bu Büyük Veri?

Hergün 2,5 kentilyon byte veri üretiliyor yeryüzünde. Günümüzde sahip olduğumuz tüm datanın %90’nı ise son 2 yılda üretildi. Kentilyon ne kadar eder diye düşünürseniz katrilyondan sonra gelen birim. 1’in yanına 18 adet sıfır koyduğunuzda bu rakama erişebiliyorsunuz. Bu datanın içinde çekilen fotoğraflarda da var, sosyal medyada yapılan paylaşımlar da, GPS çipi cihazlarının ürettiği veri de…

2011 yılında USC (University of South California) hesapladığına göre insanlığın ürettiği toplam veri 295 milyar giga byte, başka bir deyişle 295 exa byte. (Bu arada exa byte’a erişmek için 1’in yanına 20 sıfır gerekli.)

Gönderilen mailler, çekilen fotoğraflar, atılan tweetler, Facebook güncellemeleri, yapılan yorumlar, yer bildirimleri, kredi kartı harcamaları, telefon görüşmeleri, toplu taşıma kullanımları, GPS veriler, kullanılan uygulamalar… Günlük hayatta attığımız her adımda, yaptığımız her harekette dijital bir iz bırakıyor, değerli/değersiz veri üretiyoruz. Bulunduğumuz konum, hava durumu, çevreyle olan etkileşimiz hepsi birer data olarak kimi yakın, kimi okyanus ötesinde bir yerlerde bulunan büyük data merkezlerinde saklanıyor. Bulut’tan bahsediyoruz da, bulut ve sanallaştırma kelimelerinin sözlük anlamları sayesinde bunların fiziksel bir yerlerde depolandığı fikrini çok da düşünmüyoruz.

Büyük data son yıllarda önemi anlaşılsa da gelişen veri madenciliği teknikleri ile önemli makro verilere ulaşmamızı sağlıyor. Dünya’nın her köşesinde ürünü satılan bir markaysanız ürün satış rakamları, bölgelerin ekonomik durumu, dijital kullanım dağılımı, satın alma gücündeki değişimleri üst üste koyup fiyatlama, konumlandırma stratejilerine karar verebilirsiniz. Pazar araştırmaları, genel merkezdeki varsayımlar üzerine kurulu taktikleri yerine gerçek veri ile %100’e yakın doğrulukta bilgiler elde edilebilir. Tek tek ele alındığında anlamsız olan veriler, milyarlarcası yan yana geldiğinde işe yarar bilgiler elde etmenizi sağlayabilir.

Obama’nın son seçimde büyük veri analizlerini kullandığını biliyoruz. Başkanlık kampanyasının her adımını çok iyi şekilde analiz eden analistlerle çalışarak bilimsel pazarlama yöntemi izlemiştir. Seçim sonuçları açıklanmadan önce yeniden başkan seçileceğini rakamlar ona söylemişti zaten.

Büyük verinin pazarlamada nasıl kullanılacağına daha sonra bakalım. Büyük veri nedir diye baktığımızda, dünyadaki 6 milyar insan ve sahip oldukları milyarlarca ağa bağlı cihazların yapılan her aksiyonda geride bıraktığı dijital iz olarak tarif edebiliriz. Bu verinin büyüklüğü her geçen gün katlanarak artmaya devam etmektedir. Bunca verinin günlük hayatı kolaylaştıracak, anlamlı sonuçları göstermesi için veri analizcileri çalışmakta, yeni modeller geliştirmektedir.

Kamil Mehmet ÖZKAN

Okuma listesi;