Sonsuz Dikkat Dağınıklığı [Kitap İncelemesi]

Cebimizdeki cihazlar akıllanıp, sosyal medya platformları yaygınlaştığından beri hayatımıza pek çok güzelliğin yanısıra problem de girdi. Evet, kabaca böyle özetleyebiliriz. Bilgi çağında sonsuz iletişim olanaklarına kavuştuk belki ama diğer taraftan çok değerli değerlerimizi ve yetilerimizi de kaybetmeye başladık. Dikkat gibi.

Düşen dikkat seviyemiz, değişen tüketim alışkanlıklarımız, paylaşım kelimesinin anlamında meydana getirdiğimiz değişimler, derinliğini yitiren duygularımız, algoritmaların belirlediği gündemimiz ve sonsuz sayıdaki gerçek ve bot arkadaşımız…

Dominic Pettman‘ın “Sonsuz Dikkat Dağınıklığı, Gündelik Yaşamda Sosyal Medya’ya Odaklanmak” isimli araştırma-inceleme türündeki eseri Türkiye’de Sel Yayıncılık tarafından basıldı. Araştırmanın ana başlıkları dijital haletiruhiye halkası senkronizasyon istenci, algoritmalar, zararlı içerikler ve sonuçların değerlendirmesi şeklinde devam ediyor.

Günlük hayatta dikkat süremiz dalga geçtiğimiz Japon balıklarının da altında seviyelere inmiş durumda. Devamlı bir yenileme, içinde bulunduğu durum ve ortamdan memnun olmama haletiruhiyesi içerisinde yaşayan yüzmilyonlarca sosyal medya kullanıcısı mevcut. Instagram’ın insanları ciddi şekilde depresyona yönlendirdiğine yönelik araştırmalar mevcut.

Kitapta en çok dikkatimi çeken nokta, gündemimizin tamamen algoritmalar tarafından belirlendiğiydi. Sosyal medyaya platformlarına girdiğimizde görmemiz gereken kişilere, paylaşımlara, postumuzu beğenen kişilerin sıralamasına ve hemen herşeye algoritmalar karar veriyor. Biz her ne kadar kullandığımız sistemleri yönettiğimizi düşünsek de aslında bize dayatılan algoritmaların köleleri durumundayız. Bu noktada Facebook çalışanlarının geniş kitleler üzerinde gerçekleştirdikleri içerik sıralaması denemeleri kamuoyuna tarafından yanlışlıkla fark edildikten sonra ortaya çıkmıştı. Algoritmalar da seçecekleri içerikler ile bizi istedikleri yöne yönlendirme üzerinde büyük oranda başarılılar.

Sonsuz Dikkat Dağınıklığı kitabı ile ilgili güzel konulardan biri de meraklıları için sonunda genişçe Notlar ve Kaynakça alanı yer alıyor. Özellikle sosyal medyanın kişiler ve toplum üzerine etkilerini araştıran öğrenci ve öğretim görevlileri için okunması gereken bir kaynak eser olarak kütüphanenize ekleyebilirsiniz.

Kamil Mehmet ÖZKAN